Theo phương án khảo sát của Tổng Cục thống kê, khảo sát mức sống dân cư năm 2021 là cuộc điều tra chọn mẫu thu thập thông tin về thu nhập và một số đặc điểm của hộ dân cư làm cơ sở tổng hợp, biên soạn các chỉ tiêu thống kê quốc gia về mức sống hộ dân cư để đáp ứng nhu cầu thông tin thống kê trong việc đánh giá thực trạng đời sống của dân cư, cũng như xác định mức độ nghèo đói và phân hoá giàu nghèo trong cộng đồng dân cư phục vụ hoạch định chính sách, kế hoạch, chương trình mục tiêu quốc gia, quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước.

Đối tượng khảo sát

Đối tượng khảo sát là hộ dân cư (hộ) và các thành viên hộ.

Hộ là một hoặc một nhóm người ăn chung, ở chung trong một chỗ từ 6 tháng trở lên trong 12 tháng qua và có chung quỹ thu chi.

Thành viên hộ: Những người được coi là thành viên của hộ phải thoả mãn đồng thời hai điều kiện sau: (1) Cùng ăn, ở chung trong hộ 6 tháng trở lên trong 12 tháng qua. (2) Có chung quỹ thu chi, nghĩa là mọi khoản thu nhập của thành viên đều được đóng góp vào ngân sách chung của hộ và mọi khoản chi tiêu của họ đều lấy từ ngân sách đó.

Trong cuộc khảo sát này, có 5 trường hợp ngoại lệ dưới đây được coi là thành viên của hộ, cụ thể: (1) Người được xác định là chủ hộ ngay cả khi người đó không ăn, ở trong hộ hơn 6 tháng (Chủ hộ là người có vai trò điều hành, quản lý gia đình, giữ vị trí chủ yếu, quyết định những công việc của hộ. Thông thường (nhưng không nhất thiết) chủ hộ là người có thu nhập cao nhất trong hộ, nắm được tất cả các hoạt động kinh tế và nghề nghiệp của các thành viên khác của hộ. Đa số chủ hộ theo khái niệm trên trùng với chủ hộ theo đăng ký hộ khẩu, nhưng có trường hợp chủ hộ trong cuộc khảo sát này khác với chủ hộ theo đăng ký hộ khẩu).

(2) Trẻ em sinh ra chưa đầy 6 tháng. (3) Những người tuy mới ở trong hộ chưa đủ 6 tháng nhưng tương lai sẽ ở lâu dài trong hộ, kể cả đã có hoặc chưa có giấy chứng nhận (giấy đăng ký kết hôn, giấy chuyển đến, giấy xuất ngũ về với gia đình...). Những người này bao gồm: con dâu về nhà chồng, con rể về nhà vợ, người đi làm việc, học tập, lao động ở nước ngoài hoặc ở các cơ quan xí nghiệp trong nước trở về hộ, người từ lực lượng vũ trang trở về, về nghỉ hưu, nghỉ mất sức… (4) Học sinh, sinh viên, những người đi làm việc, đi học ở nơi khác trong nước và những người đi chữa bệnh trong/ngoài nước trên 6 tháng nhưng hộ phải nuôi. (5) Khách, họ hàng đến chơi đã ở trong hộ 6 tháng trở lên và hộ phải nuôi toàn bộ.

Trong cuộc khảo sát này, có 2 trường hợp ngoại lệ dưới đây không được coi là thành viên của hộ, cụ thể: (1) Người giúp việc có gia đình riêng sống ở nơi khác, bản thân có quỹ thu chi riêng và đang ở chung nhà, ăn chung với hộ. (2) Người chuyển khỏi hộ có tính chất lâu dài; người chết trong 12 tháng qua, mặc dù họ đã từng sống trong hộ hơn 6 tháng.

Thời gian khảo sát

Khảo sát mức sống dân cư năm 2021 được tiến hành trong 8 kỳ, bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 12/2021. Thời gian thu thập thông tin tại địa bàn của kỳ tháng 5/2021 là 1 tháng (kể cả thời gian di chuyển). Các kỳ từ tháng 6 đến tháng 12/2021, thông tin được thu thập hàng tháng, mỗi kỳ thông tin được thu thập trong 10 ngày (kể cả thời gian di chuyển), bắt đầu từ ngày 5 hàng tháng.

Nội dung khảo sát

Thông tin về những đặc điểm chính về nhân khẩu học của các thành viên hộ gồm: tuổi, giới tính, dân tộc và tình trạng hôn nhân.

Thông tin về thu nhập của hộ gồm: thu từ tiền công, tiền lương; hoạt động sản xuất tự làm nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản; hoạt động ngành nghề sản xuất kinh doanh, dịch vụ phi nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản của hộ; thu khác.

Thông tin về tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản gồm: giáo dục (trình độ giáo dục của người lớn, tình trạng đi học của trẻ em); y tế (tiếp cận các dịch vụ y tế, bảo hiểm y tế); nhà ở (chất lượng nhà ở, diện tích nhà ở); nước sạch và vệ sinh (nguồn nước sinh hoạt, hố xí/nhà tiêu); thông tin (sử dụng dịch vụ viễn thông, tài sản phục vụ tiếp cận thông tin).

Thông tin về nhận thức và đánh giá của hộ về tình hình đời sống dân cư.

Thông tin về công nghệ thông tin và truyền thông./.