Chiều ngày 19/6/2023, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tổ chức buổi họp thống nhất nội dung Đề án Xây dựng Cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia. Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương tham dự và chủ trì cuộc họp.

Tham dự cuộc họp có Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (TCTK) Nguyễn Thị Hương; các Phó Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Trung Tiến, Lê Trung Hiếu; Lãnh đạo và chuyên viên Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng Công nghệ thông tin thống kê (thuộc TCTK); đại diện một số Bộ, ngành, cơ quan: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam...

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương chủ trì cuộc họp

Đề án xây dựng CSDL thống kê quốc gia được xây dựng trên các căn cứ quy định của pháp luật, trong đó Luật Thống kê quy định về xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia từ các nguồn thông tin bao gồm điều tra thống kê, dữ liệu hành chính và dữ liệu báo cáo thống kê. Đề án này là cơ sở quan trọng giúp nâng cao chất lượng thông tin thống kê và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn dữ liệu chính thức của các cơ quan quản lý dữ liệu hành chính; giúp các bộ, ngành và địa phương được tiếp cận dữ liệu thống kê nhanh và đầy đủ. Đây cũng là xu hướng chung của thống kê trên thế giới trong quản lý, quản trị và giám hộ dữ liệu.

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Trần Quốc Phương yêu cầu TCTK cùng các Bộ, ngành liên quan đi thẳng vào các ý kiến chưa thống nhất, TCTK giải trình ý kiến của các Bộ, ngành tham dự trực tiếp cuộc họp; đồng thời chỉ đạo với các Bộ, ngành không tham dự cuộc họp, các ý kiến giải trình sẽ được TCTK tiến hành gửi bằng văn bản và đi đến thống nhất trước khi trình Thủ tướng Chính phủ.

Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương phát biểu tại cuộc họp

Tại cuộc họp, Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương cho biết, Đề án Xây dựng Cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia nhằm phục vụ chung cho các Bộ, ngành, TCTK có vai trò là đầu mối xây dựng, tổng hợp các ý kiến để hoàn thiện Đề án phát huy giá trị của tài nguyên dữ liệu khi được chia sẻ.

Các đại biểu tham dự cuộc họp đã nghe bà Vũ Thị Thu Thủy - Cục trưởng Cục thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê trình bày về các ý kiến góp ý của các Bộ, ngành về dự thảo Đề án Xây dựng Cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia. Tổng số có 28 ý kiến tham gia góp ý, trong đó 19 ý kiến đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu hoàn thiện dự thảo và 9 ý kiến giải trình. Đối với các Bộ, nganh tham dự cuộc họp, các ý kiến đóng góp cụ thể:

Với Bộ Tài chính, đã tiếp thu 1 ý kiến đề nghị rà soát các nội dung trong 02 Đề án, bảo đảm không trùng lặp, thống nhất, khả thi, hiệu quả và đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, chịu trách nhiệm về nội dung trình Chính phủ về các Đề án này và đã xin ý kiến của Bộ TT&TT về các nội dung của Đề án có tính chất chuyên sâu về công nghệ thông tin.

Với Bộ Tài nguyên và Môi trường, đã tiếp thu 1 ý kiến và giải trình 4 ý kiến về: Bổ sung thêm nội dung đánh giá, phân tích, vận dụng yếu tố khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là các công nghệ mới nổi ứng dụng trong việc xử lý dữ liệu lớn, đáp ứng cho công tác thống kê và chỉ đạo điều hành dựa trên nền tảng số. Giải trình về: Xem xét thời gian hoàn thành sửa đổi Luật Thống kê cho phù hợp. Rà soát lại các hạng mục có cùng nội dung với Đề án “Tư liệu hóa và chuyển đổi số trong hệ thống thống kê quốc gia”, làm rõ phạm vi, nội dung chi tiết và đưa ra giải pháp triển khai thực hiện để bảo đảm không trùng lặp giữa hai đề án. Xem xét gộp một số hạng mục của dự thảo 02 Đề án để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong triển khai, đầu tư. Xem xét gộp nội dung 5 của Đề án “Xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia” với nội dung 5 của Đề án “Tư liệu hóa và chuyển đổi số trong hệ thống thống kê quốc gia”.

Với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), đã tiếp thu 8 ý kiến và giải trình 3 ý kiến về một số nội dung như: Bổ sung nội dung vào mục quan điểm của Dự thảo Đề án Cơ sở dữ liệu thống kê quốc gia. Nhiệm vụ của NHNN cần phối hợp để triển khai thực hiện các dự án của 2 Đề án; Xem xét tính khả thi của việc "cập nhật theo thời gian thực" đối với các dữ liệu và thông tin thống kê do nhiều chỉ tiêu, dữ liệu cần được tập hợp từ các nguồn thông tin đa dạng, không sẵn có. Làm rõ sự khác nhau giữa dữ liệu dùng chung và dữ liệu thuộc CSDLTKQG. Đánh giá tính hiệu quả của việc sử dụng nhiều tiêu chuẩn khác nhau cho hoạt động thống kê. Vị trí của kiến trúc của CSDL TKQG trong kiến trúc tổng thể của hệ thống thống kê tập trung. Tiếp thu ý kiến về kho dữ liệu dùng chung; Phạm vi của Đề án; Công tác xây dựng cơ sở dữ liệu hay tư liệu hoá, chuyển đổi số trong hệ thống thống kê cần hợp nhất thành một Đề án để công tác Lưu trữ và Phổ biến thông tin thống kê đồng nhất, xuyên suốt và việc thực hiện nhiệm vụ của hai Đề án không bị trùng lặp; Làm rõ phạm vi, nội dung thực hiện 2 Đề án...

Bà Vũ Thị Thu Thủy - Cục trưởng Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê (TCTK) giải trình trước Thứ trưởng về các ý kiến góp ý của các Bộ, ngành

Trước những ý kiến giải trình, đại diện Bộ Tài chính bày tỏ quan điểm thống nhất với chủ trương của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc tiếp thu ý kiến. Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho biết, Bộ TN&MT đã đóng góp 3 công văn về Đề án trên cơ sở thực tiễn. Qua cuộc họp, đại diện Bộ TN&MT bày tỏ quan điểm về việc xây dựng nền tảng cần dùng chung, có thể sử dụng cho nhiều mục tiêu khác nhau, không trùng lặp; trong các văn bản ban hành kèm theo, cần xây dựng hướng dẫn, quy định về duy trì, vận hành hệ thống; kinh phí thực hiện; xem xét thời gian sửa đổi Luật Thống kê.

Trả lời các vấn đề được đưa ra của Bộ TN&MT, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Phương nhấn mạnh, đây là một đề án, vì vậy, các phần triển khai thực hiện đề án cần phải thực hiện theo pháp luật hiện hành. Trong quá trình thực hiện đề án, đề nghị TCTK phân biệt rạch ròi giữa nhiệm vụ của TCTK với các cơ quan thuộc Bộ KH&ĐT với nhiệm vụ của các cơ quan thống kê của các Bộ, ngành. Về việc xem xét thời gian sửa đổi Luật Thống kê, Đề án cần nêu rõ quy trình làm thí điểm trong quá trình thực hiện. Thứ trưởng đề nghị TCTK tiếp tục tiếp thu ý kiến đóng góp của Bộ TN&MT, rà soát lại nội dung số 03, 04 và 05; có tính đến phương án trình xin Thủ tướng Chính phủ xây dựng hướng dẫn nghiệp vụ chuyên môn song song với ban hành hệ thống.

Với băn khoăn của đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về khả năng đồng nhất khi kết nối dữ liệu của NHNN với CSDL thống kê quốc gia. Trả lời vấn đề này, Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề nghị NHNN cần đảm bảo kết nối với các chỉ tiêu thống kê nằm trong Hệ thống Chỉ tiêu thống kê quốc gia đã được thể hiện trong Luật. Thứ trưởng đề nghị cần tiến hành kết nối thử, từ đó rà soát và điều chỉnh cho phù hợp nhằm đảm bảo các số liệu thực hiện tính toán các Chỉ tiêu thống kê quốc gia. Đề án cũng nêu rõ về trách nhiệm bảo mật, TCTK và NHNN cần bàn bạc, tính phương án kết nối đảm bảo tính bảo mật nhưng vẫn đảm bảo mức độ tinh hóa của chỉ tiêu dữ liệu.

Kết luận tại cuộc họp, Thứ trưởng Trần Quốc Phương yêu cầu TCTK làm báo cáo tiếp thu và làm rõ thêm ý kiến trao đổi của các Bộ, ngành. Trong quá trình làm việc, cần phối hợp chặt chẽ, rõ ràng với các Bộ, ngành; Tập trung các nội dung giống nhau thành một nội dung tổng hợp; Thể hiện tính cầu thị của các đơn vị; Thể hiện tính trách nhiệm về kết quả rà soát về tính không trùng lặp, khả thi…; Trình xin Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KH&ĐT ban hành hướng dẫn; Bổ sung thêm trong quá trình thực hiện nếu có vấn đề phát sinh, Bộ KH&ĐT sẽ kịp thời tổng hợp, phối hợp với các Bộ, ngành có báo cáo, điều chỉnh./.