Điều tra doanh nghiệp năm 2023 được tiến hành theo Chương trình điều tra thống kê quốc gia do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (Quyết định số 03/2023/QĐ-TTg ngày 15/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chương trình điều tra thống kê quốc gia); và Phương án điều tra doanh nghiệp năm 2023 do Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê ban hành (Quyết định số 270/QĐ-TCTK ngày 07/3/2023). 

Số liệu thu thập từ điều tra được sử dụng để tính một số chỉ tiêu quan trọng

Cuộc điều tra được tiến hành nhằm thu thập các thông tin về doanh nghiệp, hợp tác xã/liên hiệp hợp tác xã (gọi chung là doanh nghiệp) phục vụ công tác quản lý, điều hành, đánh giá và dự báo tình hình kinh tế - xã hội, lập chính sách, kế hoạch phát triển của toàn bộ nền kinh tế và từng địa phương. 

Số liệu thu thập từ điều tra được sử dụng để tính một số chỉ tiêu quan trọng như: Chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước (GDP), tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (GRDP) năm 2022, các chỉ tiêu thống kê khác thuộc Hệ thống tài khoản quốc gia và các chỉ tiêu thống kê của các chuyên ngành kinh tế. 

Kết quả từ điều tra doanh nghiệp năm 2023 cũng được dùng để biên soạn "Sách trắng doanh nghiệp năm 2023" và "Sách trắng hợp tác xã năm 2023"; Cập nhật cơ sở dữ liệu làm dàn mẫu của các cuộc điều tra thống kê về doanh nghiệp; Và đáp ứng nhu cầu của các đối tượng dùng tin khác.

Ngành Thống kê khi tiến hành Điều tra doanh nghiệp năm 2023 cần bảo đảm các yêu cầu: Thực hiện đúng các nội dung quy định trong Phương án điều tra. 

Phạm vi, nội dung điều tra phải đầy đủ, thống nhất và không trùng chéo với các điều tra khác; bảo mật thông tin thu thập từ các đối tượng điều tra theo quy định của Luật Thống kê; quản lý và sử dụng kinh phí của cuộc điều tra đúng chế độ hiện hành, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả.

Kết quả điều tra phải đáp ứng yêu cầu của người dùng tin trong và ngoài nước; đảm bảo tính so sánh quốc tế.

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 được tiến hành trên phạm vi 63 tỉnh, thành phố 

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 được tiến hành trên phạm vi 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đối với các doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh thuộc tất cả các ngành trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam (VSIC 2018) trừ 3 ngành (do đối tượng điều tra không phát sinh trong các ngành này): Ngành O - Hoạt động của Đảng Cộng sản, tổ chức chính trị - xã hội, quản lý nhà nước, an ninh quốc phòng, bảo đảm xã hội bắt buộc; Ngành U - Hoạt động của các tổ chức và cơ quan quốc tế; Ngành T - Hoạt động làm thuê các công việc trong các gia đình, sản xuất sản phẩm vật chất và dịch vụ tự tiêu dùng của hộ gia đình.

Đơn vị điều tra gồm: 64 tập đoàn, Tổng công ty; doanh nghiệp; hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp) và các chi nhánh hạch toán độc lập trực thuộc doanh nghiệp.

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 là cuộc điều tra thực hiện điều tra toàn bộ (áp dụng đối với toàn bộ doanh nghiệp nhằm thu thập thông tin cơ bản về thông tin định danh, ngành nghề sản xuất kinh doanh, lao động, kết quả sản xuất kinh doanh) kết hợp với điều tra chọn mẫu (áp dụng đối với các doanh nghiệp được chọn mẫu điều tra nhằm mục đích mở rộng nội dung điều tra, phục vụ tính các chỉ tiêu chuyên ngành, giúp nâng cao chất lượng điều tra nhất là đối với các câu hỏi phức tạp, chuyên sâu).  

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 sử dụng phương pháp điều tra gián tiếp 

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 sử dụng phương pháp điều tra gián tiếp thông qua hình thức thu thập thông tin trực tuyến. 

Các đơn vị điều tra thực hiện cung cấp thông tin trên Trang thông tin điện tử điều tra doanh nghiệp của Tổng cục Thống kê (Cục Thu thập dữ liệu và Ứng dụng công nghệ thông tin thống kê - Cục TTDL).

Thời điểm điều tra được tiến hành vào ngày 01/4/2023. Các chỉ tiêu thu thập theo thời điểm điều tra được quy định cụ thể trong từng phiếu điều tra.

Thời kỳ thu thập thông tin đối với các chỉ tiêu của cuộc điều tra là số liệu năm 2022. Các chỉ tiêu thu thập theo thời kỳ như: Kết quả sản xuất kinh doanh, vốn đầu tư thực hiện, sản lượng sản phẩm sản xuất và một số chỉ tiêu khác.

Do tính chất quy mô không giống nhau nên các địa phương trong cả nước có thời gian tiến hành điều tra khác nhau. 

Đối với Thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, thời gian tiến hành từ ngày 01/4/2023 đến hết ngày 31/7/2023.

Các tỉnh, thành phố có số lượng doanh nghiệp từ 5.000 doanh nghiệp trở lên, thời gian tiến hành từ ngày 01/4/2023 đến hết ngày 30/6/2023. Các tỉnh, thành phố còn lại, thời gian tiến hành từ ngày 01/4/2023 đến hết ngày 30/5/2023.

Điều tra doanh nghiệp năm 2023 thu thập các thông tin sau:

- Thông tin nhận dạng: Thông tin định danh của đơn vị điều tra; ngành hoạt động sản xuất, kinh doanh; loại hình doanh nghiệp; cơ sở trực thuộc của doanh nghiệp;

- Thông tin về lao động và thu nhập của người lao động: Số lao động; thu nhập của người lao động;

- Thông tin về kết quả, chi phí sản xuất kinh doanh: Kết quả hoạt động, chi phí sản xuất kinh doanh; vốn đầu tư; sản lượng sản xuất của sản phẩm; tiêu dùng năng lượng; các chỉ tiêu thống kê chuyên ngành trong Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia phân tổ theo Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam và Hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam;

- Thông tin về hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu dịch vụ của doanh nghiệp.

Hoàn tất công tác chuẩn bị điều tra doanh nghiệp năm 2023

Theo Tổng Cục Thống kê, hiện, công tác chuẩn bị cho điều tra được tiến hành rất khẩn trương theo đúng quy trình, phương án đã đề ra như: Chọn mẫu, cập nhật danh sách đơn vị điều tra; rà soát doanh nghiệp tăng mới trong năm 2022; Tuyển chọn giám sát viên và điều tra viên thống kê; Tập huấn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng phần mềm...

Về chọn mẫu, cập nhật danh sách đơn vị điều tra, Cục Thu thập dữ liệu chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan chọn mẫu các đơn vị điều tra; chủ trì phối hợp với Cục Thống kê rà soát, cập nhật đơn vị điều tra phục vụ công tác thu thập thông tin. 

Cả nước có khoảng 1045 nghìn đơn vị điều tra

Danh sách đơn vị điều tra được lập dựa vào các nguồn: Danh sách các doanh nghiệp/HTX thuộc đối tượng điều tra đã thu thập thông tin trong cuộc điều tra doanh nghiệp năm 2022; Danh sách các doanh nghiệp đã thành lập trước năm 2022 nhưng không thuộc đối tượng thu phiếu trong năm 2022 (chưa hoạt động, không tìm thấy…); Danh sách doanh nghiệp mới thành lập trong năm 2022 (do Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Tổng cục Thuế cấp); Danh sách chi nhánh hạch toán độc lập từ nguồn đăng ký thuế, kết quả tổng điều tra kinh tế 2021 và kết quả điều tra doanh nghiệp năm 2022.

Cục Thống kê cấp tỉnh tiến hành rà soát doanh nghiệp mới thành lập trong năm 2022 tại địa bàn tỉnh, thành phố. 

Tiến hành xác minh các thông tin chủ yếu có liên quan gồm: Tên doanh nghiệp, địa chỉ, loại hình doanh nghiệp, ngành kinh tế, tình trạng hoạt động của doanh nghiệp và một số thông tin khác để làm cơ sở xác định đơn vị điều tra cho cuộc điều tra doanh nghiệp năm 2023 và phục vụ cho quy trình thực hiện phiếu điều tra web-form (phiếu điều tra trực tuyến). 

Dự kiến, tổng số đơn vị trong cuộc điều tra doanh nghiệp năm 2023 trên phạm vi cả nước có khoảng 1045 nghìn đơn vị điều tra.

Huy động khoảng 7000 điều tra viên và hơn 2000 giám sát viên trong khâu thu thập thông tin tại địa bàn

Đồng thời, Cục Thống kê chủ trì tuyển chọn Giám sát viên, Điều tra viênphục vụ công tác thu thập thông tin của cuộc điều tra. 

Điều tra viên có trách nhiệm cung cấp tài khoản (tên đăng nhập và mật khẩu) tới đơn vị điều tra để thực hiện cung cấp thông tin; hướng dẫn cung cấp thông tin trên phiếu điều tra và kiểm tra, hoàn thiện phiếu điều tra của các đơn vị được phân công thực hiện.

Giám sát viên thực hiện công việc giám sát các hoạt động và hỗ trợ chuyên môn cho điều tra viên trong quá thực hiện điều tra. 

Trong cuộc điều tra doanh nghiệp năm 2023, ngành Thống kê huy động khoảng 7000 điều tra viên và hơn 2000 giám sát viên trong khâu thu thập thông tin tại địa bàn.

 Về tập huấn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng phần mềm, ở cấp trung ương, Cục Thu thập dữ liệu phối hợp với các đơn vị liên quan đã tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng phần mềm cho giám sát viên, công chức của các đơn vị thuộc Tổng cục Thống kê; lãnh đạo Cục Thống kê và giảng viên cấp tỉnh trong 2 ngày. Ở cấp tỉnh tổ chức tập huấn trực tiếp cho giám sát viên và điều tra viên thời gian tập huấn là 01 ngày.

Hiện, đã đến thời điểm thu thập thông tin điều tra doanh nghiệp năm 2023, các Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đang tích cực chỉ đạo thực hiện công tác thu thập thông tin tại địa bàn, bảo đảm tiến độ và chất lượng thông tin thu thập. 

Dự kiến, quý II năm 2024, sẽ công bố kết quả chính thức điều tra doanh nghiệp năm 2023./.