Nghị định này quy định đối tượng áp dụng gồm: tác giả, đồng tác giả là người Việt Nam, người nước ngoài có công trình hoặc cụm công trình KH&CN được đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước và giải thưởng của bộ, ngành, địa phương về KH&CN; tổ chức KH&CN, cá nhân hoạt động KH&CN tại Việt Nam được nhận giải thưởng của tổ chức, cá nhân về KH&CN; tổ chức, cá nhân có các hoạt động liên quan đến đặt và tặng giải thưởng về KH&CN cho tổ chức KH&CN, cá nhân hoạt động KH&CN tại Việt Nam. Cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền và các tổ chức, cá nhân thực hiện xét tặng các giải thưởng về KH&CN và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Nghị định quy định, giải thưởng về KH&CN bao gồm các giải thưởng sau đây: Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN để xét tặng cho tác giả có công trình đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 7 và tiêu chuẩn quy định tại Điều 8, Điều 9 và Điều 10 của Nghị định này; Giải thưởng Nhà nước về KH&CN để xét tặng cho tác giả có công trình đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 7 và tiêu chuẩn quy định tại Điều 11, Điều 12 và Điều 13 của Nghị định này.

Giải thưởng khác về KH&CN: giải thưởng của bộ, ngành, địa phương về KH&CN để tặng cho tác giả có công trình đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 23 và tiêu chuẩn quy định tại Điều 24 của Nghị định này; giải thưởng của tổ chức, cá nhân về KH&CN được đặt ra để xét tặng cho tổ chức KH&CN, cá nhân hoạt động KH&CN tại Việt Nam.

Nguyên tắc đặt tên giải thưởng của bộ, ngành, địa phương và giải thưởng của tổ chức, cá nhân về KH&CN: tên giải thưởng mới không trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với tên giải thưởng về KH&CN đã được đặt, tặng; không sử dụng tên của tổ chức, cá nhân để đặt tên giải thưởng nếu chưa được sự đồng ý của tổ chức, cá nhân đó hoặc đại diện hợp pháp của tổ chức, cá nhân đó hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền; không vi phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; không trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc.

Nguyên tắc đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN: việc đăng ký đề nghị xét tặng Giải thưởng được thực hiện trên cơ sở tự nguyện; mỗi công trình chỉ được đề nghị xét tặng một Giải thưởng trong một đợt xét tặng Giải thưởng; công trình đã được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh thì không được đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước; Công trình đã được tặng Giải thưởng Nhà nước thì không được đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.

Đối với các công trình có nội dung liên quan đến bí mật nhà nước, việc xét tặng giải thưởng áp dụng quy trình, thủ tục quy định tại Nghị định này và tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước.

Nghị định quy định điều kiện xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước về KH&CN, trong đó đối với tác giả phải là người trực tiếp sáng tạo, đóng góp vào giá trị KH&CN của công trình; không vi phạm quy định tại Điều 8 Luật KH&CN  và đáp ứng điều kiện sau đây: đối với người Việt Nam phải chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đối với người nước ngoài phải tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, pháp luật và phong tục, tập quán tốt đẹp của Việt Nam.

Đối với công trình thì hồ sơ phải hợp lệ, được công bố theo quy định (trừ các công trình có nội dung liên quan đến bí mật nhà nước), hoặc được ứng dụng tại Việt Nam. Thời gian công trình được công bố hoặc ứng dụng trong thực tiễn ít nhất là 03 năm hoặc công trình được ứng dụng đổi mới sáng tạo có hiệu quả ít nhất 01 năm tính đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN .