1. Phương pháp cắt ngang: Phương pháp này nhằm cô lập bệnh nhân tại nơi riêng, không cho phép tiếp xúc với môi trường bên ngoài, ngừng hoàn toàn việc sử dụng ma tuý, mặc cho bệnh nhân lên cơn vật vã.
- Ưu điểm: Không tốn kém
- Nhược điểm: Làm cho bệnh nhân không chịu nổi, có nguy hại đến tính mạng người nghiện.
- Phương pháp này có hiệu quả với những người nhận thấy ma tuý là một sai lầm của cuộc đời mình cần phải nghiêm khắc với bản thân mình.
2. Phương pháp giảm dần: Bằng cách giảm dần liều lượng chất nghiện ma tuý mỗi ngày một ít trong thời gian từ 15 đến 30 ngày, đồng thời tăng cường thuốc an thần, làm cho người nghiện dần quên đi việc dùng ma tuý.
- Ưu điểm: Làm cho người nghiện thích nghi dần, cơn nghiện giảm từ từ.
- Nhược điểm: Thời gian cắt cơn dài, tốn kém về tiền của.
3. Phương pháp thuỷ miên: Bằng cách tạo cho người nghiện một giấc ngủ nhân tạo bằng thuốc ngủ từ 3-5 ngày. Nuôi bệnh nhân bằng truyền dịch, chăm sóc bệnh nhân trong trường hợp đặc biệt.
- Ưu điểm: Giảm cơn vật vã, không đau đớn.
- Nhược điểm: Đối với bệnh nhân có tâm lý nội tại dễ gây nguy hại đến sức khỏe.
4. Phương pháp choáng điện: Bằng cách dùng dòng điện gây co giật hôn mê làm mất cơn vật vã. Người nghiện quên chất ma tuý và có cảm giác kinh sợ khi nhìn thấy chúng.
- Ưu điểm: Đơn giãn, rẻ tiền, cắt cơn nghiện nhanh, giúp người nghiện vượt qua giai đoạn vật vã.
- Nhược điểm: Mang tính chất tàn bạo, không được người nghiện hưởng ứng.
5. Phương pháp phẫu thuật thuỳ trán: Phẫu thuật nhằm xoá bỏ một số điểm ở thuỳ trán của não có quan hệ đến sự thèm muốn chất ma tuý, làm cho người nghiện không còn cảm giác thèm ma tuý nữa.
- Ưu điểm: Không những cắt được cơn nghiện mà còn cai nghiện vĩnh viễn.
- Nhược điểm: Sau khi phẫu thuật bệnh nhân không còn phân biệt được trái phải trong hành động và có thể gây án mạng.
6. Phương pháp dùng thuốc hướng thần: Phương pháp này được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Các thuốc an thần chủ yếu là giảm lo âu: Benzodiazpine (diazpam, sedusen…); thuốc an thần kinh (lovomepromazin, hacoperido) và các thuốc chống trầm cảm (Melipramine hoặc Amirtylme), liều lượng sử dụng tuỳ thuộc từng người nghiện, có tác dụng cắt cơn từ 7-10 ngày.
- Ưu điểm: Giảm cơn vật vã và đau đớn nhanh.
- Nhược điểm: Phải có sự tham gia của các bác sỹ chuyên khoa tâm thần để xử lý kịp thời các biến chứng.
7. Phương pháp đối kháng ma tuý: Dùng các chất đối kháng morphine như naloxo và noltrexon là những chất đối kháng thực sự cạnh tranh đẩy ma tuý ra khỏi cơ thể (receptor) làm mất tác dụng của morphine. Vì vậy người có sử dụng ma tuý cũng không thấy thích thú nữa. Naltrexon uống đều đặn trong ngày từ 2 đến 3 tháng hoặc lâu hơn.
- Nhược điểm: gây nên trạng thái bứt rứt khó chịu.
8. Phương pháp thay thế: Là phương pháp thay thế chất ma tuý (thuốc phiện hoặc các dẫn xuất của thuốc phiện) bằng methadone. Thật ra Methadone là một dạng thuốc phiện tổng hợp có tác dụng dược lý giống như thuốc phiện, dung nạp chéo với thuốc phiện và ác chế phẩm của thuốc phiện. Thời gian bán huỷ 24 giờ nên chỉ cần uống một lần trong ngày là đủ. Người nghiện vẫn có thể làm việc bình thường.
- Ưu điểm: Pha chế dưới dạng xirô uống được hấp thụ hoàn toàn bằng đường tiêu hoá, không cần tiêm chích, do đó giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B… việc sử dụng dễ dàng, người bệnh không còn thèm nhớ đến ma tuý trước đây, chỉ cần giảm liều từ từ rồi cai hẳn…
9. Liệu pháp tâm lý:
- Liệu pháp tâm lý trực tiếp: Giải thích hợp lý, thuyết phục, ám thị, thư giãn, luyện tập, liệu pháp hành vi.
- Liệu pháp tâm lý gián tiếp: Môi trường chăm sóc bệnh nhân tận tình, thầy thuốc và gia đình kết hợp nâng đỡ tinh thần người bệnh.
- Ưu điểm: Không tốn kém, nhưng đòi hỏi các nhà tâm lý phải có kỹ năng.
10. Phương pháp châm cứu: Châm cứu các huyệt để giúp người nghiện vượt qua cơn nghiện.
- Ưu điểm: Hỗ trợ nhanh, rẻ tiền, nhưng phải tiệt trùng kim tốt.
11. Dùng các bài thuốc y học cổ truyền: Các loại thuốc đông y thường có nguồn gốc từ thảo dược, an toàn, ít độc và ít tác dụng phụ, có hiệu lực hỗ trợ trong điều trị cắt cơn nghiện ma túy, quá trình cắt cơn êm dịu, thuốc có khả năng bình ổn các triệu chứng của hội chúng cai như là triệu chứng dị cảm và thèm ma túy. Hiện nay có 02 thuốc đông y đã được Bộ Y tế cấp số đăng ký cho phép lưu hành trong các trung tâm cai nghiện (thuốc cedemex và thuốc bông sen).
