Để khai thác và thu thập các thông tin về người nghiện ma túy. Cán bộ phụ công tác xã hội cần tiếp cận đối tượng, sử dụng các kỹ năng cơ bản trong công tác xã hội: vấn đáp, ghi chép, đặt câu hỏi,…nhằm thu thập những thông tin như: tuổi tác, hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp, nguyên nhân nghiện, nhận thức của họ về ma túy,…

Dựa vào những thông tin thu được từ người nghiện, cán bộ công tác xã hội bàn bạc, thảo luận với người nghiện về các hình thức cai nghiện; cai nghiện tại gia đình, cai nghiện tại cộng đồng và cai nghiện tại các trung tâm. Hình thức cai nghiện tại các trung tâm là hình thức cai nghiện bắt buộc được quản lý chặt chẽ. Đây là hình thức tạo điều kiện cho người nghiện thoát khỏi môi trường ma túy cũng như có điều kiện được cai theo đúng phác đồ điều trị của bác sỹ. Mặt khác, cai nghiện tại các trung tâm người nghiện ma túy còn có điều kiện để lao động sản xuất hoặc học nghề giúp sau này tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống.

Trong quá trình cai nghiện người nghiện ma túy đã được quan tâm học nghề phù hợp với điều kiện và khả năng của họ. Nhưng sau đó, khi tái hòa nhập cộng đồng, thì số người có việc làm lại rất ít. Một phần do chính bản thân họ chưa có quyết tâm cao, vẫn còn mặc cảm, tự ti, đôi khi còn có tư tưởng ngại lao động, dựa dẫm. Nhưng phần lớn là do chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị sản xuất còn né tránh, ngại nhận họ vào làm việc. Từ đó tạo cho người nghiện tâm lý chán chường, bất cần, buông xuôi và dễ trở lại con đường nghiện hút. Vì vậy, vai trò của công tác xã hội là rất lớn. Cán bộ công tác xã hội phải là cầu nối tích cực giữa người nghiện ma túy và chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị sản xuất để người nghiện hoà nhập cộng đồng và tìm được công việc phù hợp ổn định đảm bảo kinh tế.

Công tác xã hội tuy là ngành nghề rất mới ở Việt Nam hiện nay. Nhưng đối tượng cần sự trợ giúp của công tác xã hội ngày càng đa dạng, trong đó có người nghiện ma túy. Người nghiện ma tuý ở mọi lứa tuổi, trình độ, nghề nghiệp trong xã hội,....Vì vậy, cán bộ công tác xã hội cần vận dụng linh hoạt những kiến thức và kỹ năng cơ bản để tiếp cận đối tượng, lập kế hoạch trợ giúp và giúp đối tượng nghiện ma túy tái hòa nhập với cộng đồng một cách bền vững.